1. De onderneming die ik wil kopen bevindt zich in zwaar weer. Krijg ik straks problemen met een curator als ik (een deel van) de onderneming koop?
In ieder faillissement onderzoekt de curator de rechtmatigheid van transacties die (kort) voor het faillissement hebben plaatsgevonden. Als een transactie benadelend is geweest voor de schuldeisers in het faillissement kan de curator daartegen optreden, onder meer via de zogeheten actio pauliana.
Bij het kopen van een onderneming, een deel van een onderneming, of specifieke activa van een onderneming in zwaar weer is het dus van belang om te onderzoeken of deze handeling de schuldeisers van het bedrijf niet benadeelt. Daarbij is het goed om te weten dat de overeenkomst ook benadelend kan zijn als een reële waarde is betaald.
2. De onderneming die ik wil kopen bevindt zich in zwaar weer. Zal ik het nu kopen, of kan ik beter een faillissement afwachten?
Het schemergebied in de fase voor een (mogelijk) faillissement is een riskant gebied. Het kan enerzijds aantrekkelijk zijn om nu een overeenkomst te sluiten. Dat kan een bepaalde zekerheid bieden. Na het faillissement zijn er mogelijk meer kapers op de kust. Ook zou een faillissement wel eens onherstelbare schade kunnen aanrichten aan de onderneming.
In sommige gevallen kan het echter verstandig zijn om toch af te wachten en eventueel met een curator zaken te doen. Op die wijze voorkomt u dat een curator de transactie wellicht terugdraait. Daarnaast kan dit meer flexibiliteit bieden ten opzichte van het personeel van de over te nemen onderneming.
3. Ik wil goederen kopen van een curator. Hoe werkt dat?
Curatoren zijn in principe minder bekend met de door hen te verkopen goederen als het failliete bedrijf. Ook is een curator vaak niet in staat om tot herstel of vervanging over te gaan als verkochte zaken niet aan de verwachtingen van de koper voldoen. Curatoren kunnen en willen dan ook niet instaan voor de kwaliteit of eigenschappen van door hen verkochte goederen.
Levering van goederen door een curator vindt dan ook in principe “voetstoots” plaats, oftewel onder uitsluiting van iedere garantie of aansprakelijkheid in het geval de verkochte zaken niet voldoen aan de verwachtingen van de koper.
Het is als koper van dergelijke goederen dan ook van belang om zelf een volledig onderzoek te doen naar de te kopen zaken. Zo is het goed om te onderzoeken of er geen rechten van derden op rusten, zoals een eigendomsvoorbehoud. Ook is het van belang om er rekening mee te houden dat er geen garantie wordt gegeven, hetgeen natuurlijk van invloed is op de te betalen prijs.
4. Ik wil een onderneming uit faillissement kopen van de curator. Waar moet ik op letten?
Een onderneming uit faillissement kopen is niet hetzelfde als een gewone overname. Omdat er sprake is van bijzonder veel tijdsdruk is er vaak geen mogelijkheid om een normaal due diligence onderzoek uit te voeren. Dit betekent ook dat er meestal geen mogelijkheid is om allerlei voorwaarden aan een bieding te verbinden. De curator zal daarnaast meestal geen garanties willen geven.
Bij de overdracht van een failliete onderneming kunnen over het algemeen alleen activa gekocht worden. De verplichtingen van de failliete onderneming worden niet overgenomen.
Ook ten aanzien van werknemers zijn er belangrijke verschillen met een reguliere overname. Bij de koop uit een faillissement hoeft u de werknemers namelijk niet persé over te nemen. Als u dat wel wilt, kan dit een factor zijn bij het beoordelen van uw bieding. Als koper moet u dan wel rekening houden met arbeidsrechtelijke bepalingen rond opvolgend werkgeverschap. Op grond van deze regels telt het oude dienstverband mogelijk door voor de vraag of sprake is van een vast dienstverband met u.
Ook is het van belang om in beeld te houden dat u in principe geen contracten kunt overnemen. De contractpartners van het failliete bedrijf zijn namelijk vrij om wel of geen zaken met u te doen. Desondanks kan het wel een voordeel zijn om de knowhow en de “productiecapaciteit” van de gefailleerde onderneming in te kunnen zetten.