Financiële problemen als gevolg van Coronavirus (II)

Afgelopen vrijdag schreven wij reeds over de negatieve financiële gevolgen die bedrijven ondervinden als gevolg van het coronavirus. Het kabinet is 15 maart 2020 met een pakket van maatregelen gekomen om de verdere verspreiding van het coronavirus in te dammen. Het kabinet heeft besloten tot het sluiten van de scholen, kinderdagverblijven en de horeca. De Koninklijke Horeca Nederland heeft in een persbericht laten weten dat zij minimaal 5,1 miljard euro aan noodmaatregelen wenst om horecaondernemers de ondersteunen nu ze de deuren moeten sluiten. Veel horecaondernemers komen door het omzetverlies direct in liquideitsproblemen. De negatieve gevolgen zullen echter niet beperkt blijven tot de horeca. Nagenoeg alle sectoren zullen direct of indirect te maken krijgen met financiële gevolgen. MKB Nederland stelt dat de coronacrisis de komende week al tot de eerste faillissementen zal leiden in het midden- en kleinbedrijf. De problemen in onder meer de horeca, de evenementenbranche, winkeliers en de bloemenhandel zouden al zo urgent zijn dat bedrijven nu al op omvallen staan.

Veel ondernemers maken zich grote zorgen om de nabije toekomst en stellen de vraag welke maatregelen er genomen kunnen worden om de negatieve gevolgen van het coronavirus te beperken. Allereerst is van belang om voor de korte en middellange termijn liquiditeitsprognoses op te stellen waarbij u zich niet dient te beperken op een enkele prognose maar diverse scenario’s – waaronder een ‘worst-case’ scenario – dient uit te werken zodat u weet welke uitgaven er de komende periode verricht moeten worden, welke inkomsten er (naar verwachting) ontvangen worden en waar en op welk moment er liquiditeitsproblemen (dreigen te) ontstaan. Als gevolg van het coronavirus is de kans groot dat uw inkomsten sterk teruglopen. Het is daarom van belang om te proberen uw uitgavenpatroon hierop aan te passen.

Maatregelen om financiële gevolgen te beperken

Er is een aantal maatregelen die genomen kunnen worden om de financiële gevolgen als gevolg van het coronavirus te beperken:

• optimalisatie werkkapitaal;
• verzoek tot toepassing van de regels omtrent arbeidstijdverkorting;
• aanvragen uitstel betalingen en andere maatregelen die betrekking hebben op belastingen;
• verruiming van de Borgstelling MKB-Kredieten.

Optimalisatie werkkapitaal

Werkkapitaal is het kapitaal dat bedrijven nodig hebben om aan hun kortlopende financiële verplichtingen te voldoen. Het gaat daarbij dus om het kapitaal dat ondernemers nodig hebben om leveranciers te betalen, salarissen te betalen en producten en/of grondstoffen te kopen etc. Het werkkapitaal is het verschil tussen de vlottende activa (zoals voorraden, debiteuren en liquide middelen) en de vlottende passiva (crediteuren en andere kortlopende schulden). Bedrijven die onvoldoende werkkapitaal hebben kunnen op termijn dus niet meer voldoen aan de financiële verplichtingen. Het gaat bij werkkapitaal dus met name om debiteuren, voorraden en crediteuren. Om het werkkapitaal te verbeteren dienen dus (vooral) acties ten aanzien van deze punten genomen te worden. Bij liquiditeitsproblemen zullen uw klanten overwegen om later over te gaan tot betaling. Het is daarom belangrijk dat u snel en tijdig factureert en u veel aandacht besteedt aan een effectief debiteurenbeheer. Het tijdelijk niet hoeven betalen van crediteuren kan ook leiden tot een forse verbetering van het werkkapitaal. Het eenvoudigweg niet betalen van openstaande schulden zal uw relaties met leveranciers ernstig kunnen schaden. Wij raden daarom aan om indien u in liquiditeitsproblemen komt met uw stakeholders contact op te nemen om te bezien welke maatregelen (in onderling overleg) genomen kunnen worden om uw liquiditeitsproblemen te verbeteren. Ook een effectief voorraadbeheer kan bijdragen aan het verbeteren van het werkkapitaal.

Arbeidstijdverkorting

Bedrijven die getroffen worden door de gevolgen van de uitbraak van het coronavirus kunnen – als aan de voorwaarden wordt voldaan – in aanmerking komen voor de huidige regeling van werktijdverkorting. Voor een uitgebreide toelichting op de regeling omtrent de werktijdverkorting volstaan wij met het verwijzen naar de bijdragen van mijn collega’s arbeidsrecht op onze website (https://www.nysingh.nl/blog/coronavirus-werktijdverkorting/).

Uitstel belastingdienst

Om ervoor ter zorgen dat ondernemers liquiditeitsproblemen het hoofd te kunnen is er – zoals we afgelopen vrijdag al schreven – de mogelijkheid om een bijzonder uitstel van betaling met betrekking tot de inkomstenbelasting, de vennootschapsbelasting, de omzetbelasting en de loonbelasting te verkrijgen. De belastingdienst zal uitstel van betaling verlenen als de ondernemer schriftelijk motiveert dat hij door de coronacrisis in de problemen is gekomen. Zodra het verzoek om uitstel bij de Belastingdienst binnen is, stopt de belastingdienst met de invordering. De individuele beoordeling van het verzoek vindt op een later moment plaats waarbij de gebruikelijke vereisten voor het verlenen van uitstel blijven gelden. Om ondernemers tegemoet te komen zal de belastingdienst de komende tijd een verzuimboete voor het niet (tijdig) betalen achterwege laten of terugdraaien. De behandeling van verzoeken om uitstel moet (achteraf) handmatig plaatsvinden zodat de behandeltijden kunnen oplopen. Daarnaast kunnen ondernemers die een lagere winst verwachten door de coronacrisis een verzoek indienen voor een verlaging van de voorlopige aanslag zodat ze meteen minder belasting zullen betalen.

Let op: het indienen van het verzoek tot uitstel van belastingbetaling ontslaat de belastingplichtige niet van het tijdig indienen van de aangifte. Bovendien dient u in geval van financiële problemen betalingsonmacht te melden teneinde bestuurdersaansprakelijkheid te voorkomen.

Verruiming van de Borgstelling MKB-Kredieten (BMKB)

Bedrijven die als gevolg van het coronavirus in de financiële problemen komen kunnen banken en andere financiers verzoeken tot het tijdelijk verstrekken van een overbruggingskrediet of een verhoging van het Rekening Courantkrediet. Ook opschorting van aflossingen van bestaande kredietfaciliteiten is een mogelijkheid die banken kunnen treffen.

Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat staat via de BMKB borg voor de kredieten aan ondernemers, zodat zij makkelijker geld kunnen lenen. Ondernemers kunnen hiervoor terecht bij kredietverstrekkers, zoals banken. In de reguliere regeling betreft het borgstellingskrediet 50% van het krediet dat de financier, vaak een bank, verstrekt. De borg van de overheid bedraagt 90% van dit borgstellingskrediet. Met de verruimingsmaatregel die per 16 maart 2020 is ingegaan, wordt de omvang van het borgstellingskrediet in de BMKB verhoogd van 50% naar 75%. Daardoor kunnen banken makkelijker en sneller krediet verruimen en hebben bedrijven de mogelijkheid om eerder en meer geld te lenen.

Conclusie

De ontwikkelingen met betrekking tot het coronavirus geven voor u als ondernemer aanleiding tot zorgen. Als gevolg van het coronavirus is het de verwachting dat tal van ondernemingen in de financiële problemen zullen komen. MKB Nederland stelt dat de coronacrisis de komende week al tot de eerste faillissementen zal leiden in het midden- en kleinbedrijf. Realiseert u zich dat er tal van (andere) maatregelen zijn die (nog) genomen kunnen worden om de negatieve gevolgen te beperken (zie onder meer dit artikel). Als de financiële gevolgen te groot zijn, is het ook altijd nog mogelijk om surseance van betaling aan te vragen. Een surseance van betaling is een algemeen uitstel van betaling dat betrekking heeft op de betaling van concurrente schulden. Preferente schulden (schulden aan bijvoorbeeld werknemers en de belastingdienst) vallen niet onder de regeling van de surseance van betaling. De mogelijkheid tot arbeidstijdverkorting en uitstel van belastingbetaling zorgen er voor dat ook ten aanzien van deze partijen effectieve voorzieningen getroffen kunnen worden. Dat zou weleens kunnen betekenen dat de regeling van de surseance van betaling in combinatie met de voornoemde maatregelen een belangrijk recept kan worden voor ondernemers om de financiële problemen het hoofd te kunnen bieden, zeker nu de pandemie (en de financiële gevolgen die dat met zich meebrengt) naar verwachting van tijdelijke aard zullen zijn.