Eerder signaleerden wij al een toename van het aantal voorkeursrechten op grond van de Wet voorkeursrecht gemeenten (Wvg).
Ook in 2020 zien we tot nu toe een sterk stijgende lijn in het aantal vestigingsbesluiten. Op 18 maart 2020 stond de teller al op 28 gepubliceerde besluiten tot (voorlopige) aanwijzing. Als deze trend zich voortzet, zullen er dit jaar ongeveer 135 voorkeursrechten worden gevestigd. Ter vergelijking: in 2013 waren dat er slechts 13.
Minder voorkeursrechten sinds 2008
Sinds 2008 is de inzet van dit instrument in eerste instantie fors afgenomen. De inwerkingtreding van de Grondexploitatiewet (afdeling 6.4 van de Wro) op 1 juli 2008 heeft daarbij een rol gespeeld, aangezien daardoor de regievoering en het kostenverhaal beter verzekerd werd. Belangrijker nog was vanzelfsprekend de gewijzigde situatie op de grondmarkt door de economische recessie. De traditionele en grootschalige gebiedsontwikkeling is daardoor zo goed als stil komen te liggen. Gemeenten hadden nog weinig belang bij een voorkeurspositie.