De Wet verplichte meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling verplicht beroepskrachten een meldcode te hanteren wanneer er signalen zijn van huiselijk geweld en kindermishandeling.
De Wet verplichte meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling (Wet verplichte meldcode) verplicht beroepskrachten uit onder andere de sectoren gezondheidszorg, jeugdhulp en maatschappelijke ondersteuning een meldcode te hanteren wanneer er signalen zijn van huiselijk geweld en kindermishandeling.
De afgelopen jaren werden volgens de staatssecretaris van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) nog te veel signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling gemist, terwijl deze signalen vaak toekomstig huiselijk geweld en kindermishandeling voorspellen. Vandaar dat de inhoud en het gebruik van de meldcode vanaf 1 januari 2019 zijn gewijzigd.
Gewijzigde regelgeving huiselijk geweld en kindermishandeling
In het Besluit verplichte meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling (Besluit verplichte meldcode) is vastgelegd dat een meldcode in ieder geval uit een stappenplan moet bestaan. Het Basismodel meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling is bedoeld als leidraad bij het opstellen van de meldcode en daarmee onder andere het stappenplan. Per 1 januari 2019 is het Besluit verplichte meldcode gewijzigd. Vanaf dan zijn de beroepsgroepen die onder de Wet verplichte meldcode vallen verplicht om een afwegingskader op te nemen in hun meldcode. Daarvoor is een apart Basisdocument opgesteld, waarin meer informatie over het afwegingskader te vinden is.
Een afwegingskader dient ter ondersteuning van de beroepskracht bij stap 4 bij de afweging of sprake is van vermoedens van huiselijk geweld of kindermishandeling. Bij deze afweging wordt een professionele norm opgenomen dat (vermoedens van) acute en structurele onveiligheid altijd gemeld moeten worden bij het AMHK (Advies- en Meldpunt Huiselijk Geweld en Kindermishandeling). Daarnaast ondersteunt het afwegingskader bij stap 5 de besluitvorming over de vervolgstappen. Voorheen diende de beroepskracht bij stap 5 een keuze te maken tussen hulpverlenen óf melden. Deze keuzemogelijkheid is met het gewijzigde Besluit verplichte meldcode komen te vervallen. Nu dient een beroepskracht bij stap 5 met behulp van het afwegingskader te beslissen of een melding bij het AMHK noodzakelijk is én of samen met het AMHK het bieden van hulp ook mogelijk is.
Aanpassen meldcode in eigen organisatie
Het afwegingskader is opgesteld door de beroepsorganisaties in overleg met het AMHK. De opgestelde afwegingskaders zijn te vinden op de website van de Rijksoverheid. De organisaties die onder de beroepsgroep vallen, dienen hun meldcode aan te passen aan het opgestelde afwegingskader. Het ministerie van VWS heeft een checklist opgesteld, die bij de implementatie en uitvoering van de aangepaste meldcode kan worden gehanteerd.