Meer dan een jaar geleden is de Wet bescherming klokkenluiders (Wbk) (gedeeltelijk) in werking getreden. Tot op heden kan het Huis voor Klokkenluiders geen sancties opleggen. Ook is er nog geen wettelijke verplichting om melders de mogelijkheid te geven misstanden anoniem te melden. Dat gaat nu veranderen. Op 2 april 2024 is namelijk het Besluit anoniem melden vermoeden van misstanden door klokkenluiders in internetconsultatie gegaan.
In dat besluit staat waaraan werkgevers moeten voldoen om anonieme meldingen van vermoedens van misstanden in ontvangst te nemen en te behandelen. Deze verplichting wordt en een algemene maatregel van bestuur nader uitgewerkt. Daarin staat dat:
- werkgevers minimaal één meldfunctionaris voor anonieme meldingen dienen aan te wijzen. De aangewezen functionaris dient over zodanige deskundigheid en ervaring te beschikken dat deze de functie naar behoren kan vervullen en mag geen leidinggevende functie bekleden, dan wel een functie die primair betrokken is bij het werven, aannemen en ontslaan van medewerkers (zoals een medewerker HR).
- in de meldprocedure de wijze waarop anoniem melding kan worden gemaakt, moet worden opgenomen. De wijze waarop is vormvrij en mag dus door werkgevers zelf worden bepaald. Uit de nota volgt dat het aanbeveling verdient om in de meldprocedure op te nemen dat, bij het vasthouden aan de anonimiteit, het mogelijk is dat de melding uiteindelijk niet volledig onderzocht kan worden. Als deze situatie zich voordoet, dient de melder in zo’n geval de keuze te maken om ofwel dit gevolg te aanvaarden en af te zien van het meewerken aan een verder onderzoek van de melding, dan wel zijn of haar identiteit alsnog bekend te maken. Deze keuze is te allen tijde voorbehouden aan de melder.
- de functionaris minimaal één keer per jaar verslag moet uitbrengen over de ontvangen anonieme meldingen. Dit verslag wordt ingediend bij het hoogste gezag binnen de organisatie en bij de ondernemingsraad/personeelsvertegenwoordiging. Zonder OR of PvT moeten de werknemers één keer per jaar worden geïnformeerd. Het idee daarbij is dat het uitbrengen van zo’n verslag kan helpen om bepaalde misstanden in een organisatie eerder te signaleren en waarborgt tevens dat ontvangen meldingen in behandeling worden genomen en worden geregistreerd.
We houden u van de verdere ontwikkelingen op de hoogte!