Er is veel gaande omtrent de opdrachtnemer die achteraf werknemer blijkt te zijn (ook wel bekend als de ‘schijnzelfstandige’, vaak betreft dit zzp’ers). Als een opdrachtnemer achteraf wordt aangemerkt als werknemer heeft dat veel consequenties. Zo zijn in beginsel alsnog werkgeverslasten verschuldigd, geniet de werknemer ontslagbescherming en heeft de werknemer recht op loondoorbetaling bij ziekte.
Eén van de andere mogelijke consequenties, blijkt uit deze uitspraak van de Centrale Raad van Beroep (ECLI:NL:CRVB:2024:445).
Wat speelde er?
De vraag was of de voormalig arbeidskracht moest worden aangemerkt als een werknemer in de zin van de Ziektewet en dus recht had op een Ziektewetuitkering. De werkgever, die eigenrisicodrager was voor de Ziektewet, betoogde dat dit niet het geval was. Het zou namelijk niet de bedoeling zijn geweest een reguliere arbeidsovereenkomst te sluiten, maar een werkervaringsplek te creëren. Daarnaast zou geen gezagsverhouding bestaan en zou geen loonwaarde zijn gegenereerd.
De arbeidskracht was het daar niet mee eens en kreeg gelijk van het UWV, de rechtbank en de CRvB. De – kennelijk – ex-werkneemster kreeg dus wel een Ziektewetuitkering.
Wat waren de overwegingen van de CRvB?
Over de vraag of de arbeidskracht als werknemer dient te worden aangemerkt, overweegt de CRvB dat op grond van artikel 3 lid 1 van de Ziektewet is vereist dat zij in een privaatrechtelijke dienstbetrekking stond tot de – mogelijke – werkgever. Voor het aannemen van een privaatrechtelijke dienstbetrekking dient sprake te zijn van een verplichting tot het persoonlijk verrichten van arbeid, een gezagsverhouding en een verplichting tot het betalen van loon. Daarbij moet acht worden geslagen op alle omstandigheden van het geval. Niet van belang is of partijen ook daadwerkelijk de bedoeling hadden de overeenkomst onder de wettelijke regeling van de arbeidsovereenkomst te laten vallen, aldus de CRvB.
In deze situatie was volgens de CRvB aan die vereisten voldaan. Er waren werkzaamheden verricht en de arbeidskracht had loon ontvangen. Het was immers niet zo dat bijvoorbeeld met behoud van alleen een bijstandsuitkering werkzaamheden werden verricht. Daarnaast had de werkgever in deze specifieke situatie aan de belastingdienst doorgegeven dat sprake was van ‘sv-loon’.
De boodschap?
De boodschap die ik opmaak uit deze uitspraak is dat de eigenrisicodrager er een daadwerkelijk risico bij heeft als hij opdrachtnemers voor zich laat werken die eigenlijk werknemer zijn. Uit deze uitspraak blijkt dat dit er immers toe kan leiden dat die arbeidskracht aanspraak kan maken op een Ziektewetuitkering, die de eigenrisicodrager dus moet betalen.
