In eerdere artikelen bespraken wij het wetsvoorstel Wet Homologatie Onderhands Akkoord (WHOA) en het belang van deze wet voor de praktijk. Nu de WHOA op 1 januari 2021 in werking is getreden informeren we u in een serie artikelen over de mogelijkheden die deze wet biedt. Daarbij belichten wij de WHOA zowel vanuit het perspectief van bedrijven in financieel zwaar weer als vanuit het perspectief van crediteuren van deze bedrijven.

De mogelijkheden onder de WHOA

De WHOA biedt een onderneming in financieel zwaar weer verschillende mogelijkheden om te herstructureren. Wij zullen deze mogelijkheden hieronder kort toelichten.

Indeling in klassen

De WHOA geeft een ondernemer of herstructureringsdeskundige de mogelijkheid om schuldeisers en aandeelhouders in te delen in verschillende categorieën, ook wel klassen genoemd. Daarbij moeten schuldeisers die niet in een vergelijkbare positie verkeren, zoals preferente schuldeisers, schuldeisers met een eigendomsvoorbehoud of een retentierecht en concurrente schuldeisers in ieder geval in verschillende klassen worden ingedeeld. Het is ook mogelijk om een categorie van schuldeisers onder te verdelen in verschillende klassen.

 

Vervolgens kan de ondernemer of herstructureringsdeskundige ervoor kiezen alleen een akkoord aan te bieden aan bepaalde klassen. Met andere woorden: ingeval van een akkoord onder de WHOA hoeven dus niet aan alle crediteuren een akkoord aangeboden te worden. Binnen iedere klasse van crediteuren aan wie wel een akkoord wordt aangeboden moet dan een afzonderlijke stemming over het akkoord plaatsvinden. Crediteuren die buiten het akkoord worden gelaten, behouden het recht op volledige betaling van hun vordering. Zij stemmen ook niet mee, zie deel VI ‘Stemrecht en stemprocedure’.

 

Het akkoord kan ook worden aangeboden aan alle crediteuren en ook aan aandeelhouders. Hierin verschilt de WHOA ten opzichte van het huidige surseanceakkoord. Een surseanceakkoord geldt namelijk niet voor preferente schuldeisers, zekerheidsgerechtigden en aandeelhouders.

 

Let op: arbeidsovereenkomsten zijn uitgezonderd van de WHOA. Een in het kader van De WHOA aangeboden akkoord kan dus geen wijzigingen aanbrengen in de rechten van werknemers.

(Gedeeltelijke) kwijtschelding of uitstel van betaling

De WHOA geeft de ondernemer of herstructureringsdeskundige de mogelijkheid om een of meer klassen een voorstel te doen tot (gedeeltelijke) kwijtschelding van de betaling of uitstel van betaling. Daarbij geldt er een speciale regeling voor – kort gezegd – kleine crediteuren (met minder dan 50 werknemers of zoals genoemd in artikel 2:395a of 2:396 BW). Op hun concurrente vorderingen moet minimaal 20 procent worden uitgekeerd, tenzij er aantoonbaar zwaarwegende gronden zijn dat niet te doen.

Wijzigen van rechten van aandeelhouders

Ook  kunnen onder de WHOA de rechten van aandeelhouders worden gewijzigd. Denk daarbij met name aan de situatie dat schulden aan crediteuren worden omgezet in eigen vermogen, waarmee een schuldeiser een aandelenbelang krijgt. Dat betekent dat zittende aandeelhouders geconfronteerd worden met nieuwe aandeelhouders, waardoor hun aandelenbelang en zeggenschap verwatert.

 

In het kader van de WHOA blijven de huidige regels voor de uitgifte van aandelen buiten toepassing. Er is dus geen besluit nodig van de algemene vergadering van aandeelhouders en bestaande aandeelhouders hebben geen voorkeursrecht.

Wijzigen van lopende overeenkomsten

Het komt regelmatig voor dat een onderneming een overeenkomst heeft gesloten die (te) zwaar op de onderneming drukt. Daarom biedt de WHOA niet alleen mogelijkheden om de rechten van schuldeisers en aandeelhouders te wijzigen, maar ook om lopende overeenkomsten – na homologatie – eenzijdig te beëindigen.

 

Op basis van de WHOA kan een onderneming haar wederpartij een voorstel doen tot wijziging of beëindiging van de overeenkomst. Als de wederpartij daar niet mee instemt, heeft de onderneming het recht om de overeenkomst met toestemming van de rechter eenzijdig op te zeggen. Voor een dergelijke eenzijdige opzegging moet zijn voldaan aan de volgende voorwaarden:

 

  • de onderneming moet in een toestand verkeren waarin het aannemelijk is dat zij insolvent zal raken en
  • de rechter homologeert het akkoord.

 

De vergoeding tot betaling van een mogelijke schadevergoeding aan de wederpartij kan vervolgens worden meegenomen  in het akkoord en op deze wijze gesaneerd worden.

 

Lees ook over de WHOA: