IGJ (Inspectie voor Gezondheid en Jeugd) moet toezichtgegevens openbaar maken vanaf 1 februari 2019.

Dit volgt uit de wijziging van de Gezondheidswet (artikel 44 t/m 44e Gezondheidswet) en de Jeugdwet (artikel 9.7 t/m 9.10) en het Besluit openbaarmaking toezicht- en uitvoeringsgegevens Gezondheidswet en Jeugdwet , dat op diezelfde datum in werking is getreden.

Welke informatie moet IGJ openbaar maken?

Op dit moment gaat het om openbaarmaking van:

  • inspectierapporten
  • kennisgevingen over intensivering van het toezicht
  • informatie over handhavingsmaatregelen

Met informatie over handhavingsmaatregelen wordt bijvoorbeeld gedoeld op een bevel, aanwijzing, last onder dwangsom, last onder bestuursdwang en het besluit tot beëindiging van die maatregelen of kennisgeving dat aan het besluit voldaan is. Boetebesluiten zijn vooralsnog uitgesloten, maar zullen in de toekomst naar verwachting ook openbaar moeten worden gemaakt. Op korte termijn zullen in ieder geval calamiteitenrapporten die IGJ zelf heeft opgesteld (en dus niet de interne rapporten van zorginstellingen) worden toegevoegd aan de lijst van openbaar te maken toezichtgegevens. Het voorstel daarvoor is op 11 februari 2019 aan de Eerste Kamer voorgelegd.

Hoe vindt openbaarmaking plaats?

IGJ plaatst de toezichtinformatie op haar eigen website. Voor het grootste deel van de informatie geldt dat IGJ volstaat met een zakelijke samenvatting van de overwegingen van IGJ en een eventueel genomen besluit. De informatie die IGJ openbaar maakt mag geen bedrijfs- en fabricagegegevens die vertrouwelijk zijn meegedeeld, persoonsgegevens (behoudens de in de wetgeving genoemde uitzonderingen) en informatie die valt onder het beroepsgeheim van de hulpverleners of het afgeleid beroepsgeheim van de ambtenaren van IGJ bevatten..

Wat wijzigt er in de praktijk?

Een belangrijk verschil met de bestaande praktijk is dat IGJ verplicht is om deze informatie openbaar te maken en dus niet de vrijheid heeft om per geval een belangenafweging te maken. Alleen wanneer openbaarmaking in strijd is of kan komen met het doel van de wet in het kader waarvan de openbaarmaking plaatsvindt, blijft openbaarmaking achterwege. Hiervan zal echter niet snel sprake zijn. Tot 1 februari 2019 maakte IGJ ook al toezichtinformatie bekend, maar dan op grond van de Wob, hetzij naar aanleiding van een verzoek om informatie, bijvoorbeeld van de media of nabestaanden, of op eigen initiatief, bijvoorbeeld om de samenleving te waarschuwen of een signaal af te geven. De Wob verplicht een bestuursorgaan echter om een belangenafweging te maken en biedt een aantal gronden om van openbaarmaking af te zien. Voor die afweging biedt het nieuwe regime geen plaats meer.

Hoe kan openbaarmaking toch worden voorkomen?

IGJ mag de toezichtgegevens pas twee weken na het openbaarmakingsbesluit openbaar maken, de ‘standstill periode’. Directe openbaarmaking kan uitsluitend in de wet opgesomde gevallen (artikel 44a lid 6 Gezondheidswet). Om openbaarmaking te voorkomen zal binnen deze termijn bezwaar moeten worden gemaakt en bij de rechter een voorlopige voorziening moeten worden gevraagd. Bij de rechter zal het openbaarmakingsbesluit alleen worden geschorst indien het aannemelijk is dat de gegevens die IGJ openbaar wil maken niet juist zijn of de handhavingsmaatregel naar verwachting niet in stand zal blijven.

 

Los hiervan kan binnen zes weken een reactie (van 200 woorden) worden gegeven op het openbaarmakingsbesluit. Deze reactie zal ook openbaar worden gemaakt. Het is goed daarvan bewust te zijn als de reactie wordt opgesteld en aangeleverd bij IGJ. Voor inspectierapporten geldt bovendien dat zij vooraf in concept door IGJ aan de zorgaanbieder worden voorgelegd. Het is daarom van belang al in die fase een goede reactie te geven op dat concept, omdat het rapport en ook de reactie daarop daarna openbaar moet worden gemaakt.

Wordt u geconfronteerd met toezicht van IGJ of heeft u vragen over het openbaarmakingsbeleid van IGJ neemt u dan contact op met de experts van de Marktgroep Zorg van Nysingh, die u hierover kunnen adviseren. Neem ook eens een kijkje op onze app “Eerste hulp bij Toezicht ”.