Vakanties naar het buitenland zijn weer meer mogelijk. Voor veel Europese landen zijn de reisadviezen in verband met het coronavirus per 15 juni 2020 versoepeld van een oranje reisadvies (alleen noodzakelijke reizen, geen vakanties) naar een geel reisadvies (vakanties zijn mogelijk, maar er zijn wel veiligheidsrisico’s).
Voor een aantal landen binnen Europa en voor landen buiten Europa geldt nog steeds een oranje reisadvies. Deze blog is gebaseerd op het reisadvies van de overheid van 15 juni 2020.
Het dringende advies van de overheid op het moment van publicatie van deze blog is om na een reis naar een gebied met oranje reisadvies twee weken in thuisquarantaine te gaan. Voor wiens rekening komt het als de werknemer (die zelf niet ziek is) vanwege die thuisquarantaine zijn werkzaamheden niet kan verrichten? En hoe zit het als het reisadvies tijdens de vakantie van de werknemer aangescherpt wordt van een geel naar een oranje reisadvies?
Quarantaine na reis naar gebied met oranje reisadvies
Hoofdregel is dat de werknemer recht heeft op doorbetaling van loon indien deze niet werkt, tenzij de oorzaak van het niet kunnen werken in redelijkheid voor risico van de werknemer behoort te komen. Het is aan de werkgever om te bewijzen dat de oorzaak voor het niet kunnen werken in de risicosfeer van de werknemer ligt. De vraag is of het afreizen naar een gebied met een oranje reisadvies, als gevolg waarvan de werknemer in quarantaine komt te zitten (zonder zelf ziek te zijn) en geen werkzaamheden kan verrichten, voor risico van de werknemer komt.
Het antwoord op deze vraag is onder andere afhankelijk van het risico dat de werknemer neemt en de communicatie van de werkgever richting deze werknemer. Reist de werknemer bewust af naar een gebied waarvoor een oranje reisadvies geldt en waarvan de werknemer weet of behoort te weten dat twee weken thuisquarantaine daarvan het gevolg is, dan heeft hij geen recht op loon indien en voor zover hij de overeengekomen werkzaamheden niet kan verrichten. Van belang daarbij is wel dat de werkgever de werknemer voor zijn vakantie duidelijk informeert wat de consequenties zijn voor het loon als de werknemer naar een gebied met een oranje reisadvies reist en vervolgens vanwege quarantaine geen werkzaamheden kan verrichten. Dit kan de werkgever bijvoorbeeld doen door een reisbeleid op te stellen en aan de werknemers te verstrekken.
Van geel naar oranje reisadvies
Hoe zit het dan als de werknemer naar een gebied met een geel reisadvies reist, maar dat reisadvies tijdens zijn verblijf wordt aangescherpt naar een oranje reisadvies? Ook bij het antwoord op deze vraag speelt de communicatie van de werkgever richting de werknemers een belangrijke rol. De werkgever kan de werknemers op voorhand dringend adviseren in een dergelijk geval zo spoedig mogelijk terug te keren naar huis. Besluit de werknemer toch in dat gebied te blijven, dan is het goed mogelijk dat hij na terugkomst in quarantaine zal moeten blijven (zonder dat hij ziek is) en daarom geen werkzaamheden kan verrichten. Ook in dat geval heeft de werknemer, ervan uitgaande dat de werkgever dat op voorhand duidelijk heeft gecommuniceerd, geen recht op loon. Ook hierbij speelt een rol welk risico de werknemer neemt en in hoeverre de verslechtering van het reisadvies op voorhand te voorzien is.
Reizen met vliegtuig
Van belang kan nog zijn of de werknemer met het vliegtuig reist. Voor reizen met het vliegtuig kunnen in verband met het coronavirus aanvullende voorschriften en/of maatregelen gelden.
Werknemer is zelf ziek
Bij het voorgaande gaan wij ervan uit dat de werknemer zelf niet ziek is. Is de werknemer wel ziek, bijvoorbeeld als gevolg van corona, dan heeft deze werknemer in onze visie recht op loon, ook wanneer deze doelbewust naar een gebied met een oranje reisadvies is afgereisd. De zieke werknemer heeft namelijk alleen dan geen recht op loondoorbetaling, als zijn ziekte door zijn opzet is veroorzaakt. De werkgever zal dit moeten bewijzen. Dit is een hoge drempel. Dat de werknemer risicovol gedrag heeft vertoond door naar het gebied met het een oranje reisadvies af te reizen, is hiervoor niet voldoende. Nog afgezien daarvan geldt dat de werkgever doorgaans niet kan bewijzen dat de werknemer het coronavirus in het gebied met oranje reisadvies heeft opgelopen (en niet daarvoor of daarna). Ook de werknemer die doelbewust afreist naar een risicogebied én ziek wordt, heeft behoudens uitzonderingsgevallen dus recht op loon.
Vragen?
Wij adviseren u graag over de loondoorbetaling tijdens quarantaine. Ook over andere corona-gerelateerde vragen adviseren wij u graag. U kunt contact met ons opnemen via het e-mailadres corona@nysingh.nl.
Dit blog werd geschreven door mr. Sophie Mulder. Sophie was bij Nysingh werkzaam van juni 2019 t/m maart 2023.