Schijnzelfstandigheid en de wet DBA

Ooit waren zzp’ers de helden van de arbeidsmarkt. In de jaren ’80 introduceerde de Belastingdienst de term zzp. Toen ging het voornamelijk om bouwvakkers, inmiddels is de zzp’er in elke branche aanwezig.

Het succes van dit model had een keerzijde, want de groei werd gezien als een probleem. Er werd bijvoorbeeld gevreesd voor afbraak van het sociale stelsel en dat er minder inkomstenbelasting zou worden betaald (zelfstandigen hebben meer belastingvoordeel dan een werknemer in loondienst).

Wij informeren u graag over de actuele ontwikkelingen op het gebied van handhaven op schijnzelfstandigheid.

Rianne Kamphuis

Advocaat

Politieke ontwikkelingen

In 2005 is de VAR ingesteld om bedrijven, die zzp’ers inhuurden te vrijwaren van werkgeversverplichtingen, zoals inhouding loonheffing en afdracht werkgeverspremies. De VAR was niet verplicht, maar werd wel geëist door deze bedrijven bij het verstrekken van opdrachten aan zzp’ers.

 

In de praktijk bracht de VAR niet wat ervan werd verwacht. In 2016 kwam de VAR te vervallen en werd vervangen door ‘modelovereenkomsten’ op grond van de wet Deregulering beoordeling arbeidsrelaties (Wet DBA). Met deze wet werd ook de opdrachtgever medeverantwoordelijk, mocht er sprake zijn van een verkapt dienstverband. Als er zou worden gewerkt conform de modelovereenkomst, zouden partijen gevrijwaard zijn van mogelijke naheffingen.

 

Na invoering is de handhaving van de Wet DBA talloze malen uitgesteld. De Overheid heeft laten weten dat het handhavingsmoratorium (de bevroren situatie) per 1 januari 2025 wordt opgeheven, vanaf dan gaat de Fiscus weer handhaven op schijnzelfstandigheid.

Ontwikkelingen in de rechtspraak

De rechtspraak staat ondertussen niet stil. De Hoge Raad heeft op 24 maart 2023 een baanbrekende uitspraak gedaan in de Deliveroo-zaak.

Wij schreven de volgende blogs over de achtergrond van deze zaak:

Webinar dinsdag 28 maart 2023 ‘Baanbrekende rechterlijke uitspraak: uw zzp’ers binnenkort in dienst?’
Op dinsdag 28 maart jl. heeft Allard Bekius de deelnemers bijgepraat over de ins en out van het arrest in het webinar ‘Baanbrekende rechterlijke uitspraak: uw zzp’ers binnenkort in dienst?’.

 

 

De Hoge Raad kwam tot het oordeel dat de riders van Deliveroo werkzaam zijn op basis van een arbeidsovereenkomst. Aan hen komt alle bescherming toe die de wet aan het bestaan van een arbeidsovereenkomst toekent.
Naar ons idee heeft de Hoge Raad met deze uitspraak de praktijk geholpen door een heel aantal omstandigheden uit te werken die helpen bij de kwalificatie van de relatie.

Is het een overeenkomst van opdracht of een arbeidsovereenkomst? Dat is de vraag…

Opnieuw politieke ontwikkelingen

De Hoge Raad had in de Deliveroo-uitspraak al aangegeven dat het de wetgever is die aan zet is om de arbeidsmarkt te hervormen. Het Kabinet kondigde vervolgens op 3 april 2023 een aantal wetswijzigingen aan. Die ambities bespraken wij uitgebreid in deze blog:

Op 6 oktober 2023 werd vervolgens het wetsvoorstel Wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden gepubliceerd en voor consultatie opgesteld.

 

In het wetsvoorstel is een uitbreiding van het toetsingskader opgenomen dat ziet op aanscherping van het ‘gezagscriterium’. Tevens wordt de invoering van een rechtsvermoeden gebaseerd op uurtarief beoogd. Wij behandelden dit wetsvoorstel in deze blog:

Dinsdag 23 november 2023 ‘Najaarsevenement Arbeidsrecht’
In onze najaarslezing van 23 november 2023 heeft Allard Bekius het wetsvoorstel uitgebreid behandeld.

Sector specifieke ontwikkelingen: de zzp’er in de zorg

In het najaar van 2022 zijn afspraken gemaakt tussen het ministerie van VWS en een groot aantal partijen in de zorg in de vorm van een Integraal Zorgakkoord. Dit akkoord heeft als doel om de zorg voor de toekomst toegankelijk en betaalbaar te houden. Om dat te kunnen realiseren, willen partijen (onder andere) de schijnzelfstandigheid in de zorg terugdringen.

De bedoeling is om te komen tot de invoering van een Fiscaal kader zzp zorg. Partijen beoogden een inwerkingtredingsdatum van 1 januari 2024. Inmiddels is duidelijk dat het wetsvoorstel Wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden haaks staat op de beoogde inhoud van het Fiscaal kader zzp zorg. Dit heeft geleid tot uitstel en daar schreven wij deze blog over:

Donderdag 7 december november 2023 Eerste van een drieluik ‘Schijnzelfstandigheid in de zorg’
Op 7 december 2023 vond het eerste webinar van een drieluik over schijnzelfstandigheid in de zorg plaats. Deze webinars zijn een samenwerking tussen Allard Bekius van Nysingh en Wim van Welsem van KPMG Meijburg & Co.

 

Bent u werkgever in de zorg? Dan kunt u zich hier aanmelden voor webinar 2 en 3 van het drieluik ‘Schijnzelfstandigheid in de zorg’ dat wij op respectievelijk 16 mei en 24 oktober organiseren.

 

 

Zzp’er toch werknemer, wat zijn mogelijke consequenties?

Hoewel nog ongewis is hoe de handhaving van de Belastingdienst er per 1 januari 2025 uit gaat zien en wat de gevolgen daarvan zijn, is onze verwachting dat een heel aantal opdrachtovereenkomsten mogelijk zullen kwalificeren als arbeidsovereenkomst. Wat daarvan de consequenties zijn en wat u nu kunt doen, hebben wij voor u op een rij gezet in deze blog:

Zzp’er of toch werknemer? Wij houden u op de hoogte van alle actuele ontwikkelingen!

Mochten er ontwikkelingen zijn dan informeren wij u daar in ieder geval over in ons webinar Actualiteiten Arbeidsrecht, elke eerste dinsdag van de maand. U kunt zich daarvoor hier aanmelden.

 

Sluiten
Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors