Wat is intellectuele eigendom?
Intellectuele eigendom omvat de rechten die creatieve en innovatieve prestaties beschermen tegen ongewenst gebruik door anderen. Denk aan het vastleggen van een ontwerp, het registreren van een merk of het beschermen van een reclame-uiting. Veelvoorkomende vormen zijn het auteursrecht, merkenrecht, reclamerecht en portretrecht.
Auteursrecht
Het auteursrecht, of copyright, geeft de maker het exclusieve recht op openbaarmaking en verveelvoudiging van zijn of haar werk. Het auteursrechtelijk beschermde werk is een breed en veelomvattend begrip. Dat kan gaan om teksten, fotografie, audiovisuele producties of software, maar eveneens om industriële vormgeving van producten, modeontwerpen, architectuur of kunst. Daarnaast zijn ‘digitale werken’ zoals websites, apps, interfaces en software auteursrechtelijk beschermd. Bescherming ontstaat automatisch bij creatie, mits het werk oorspronkelijk is en het resultaat van creatieve keuzes.
De auteursrechthebbende heeft het exclusieve recht op openbaarmaking en verveelvoudiging van het werk. Wij adviseren over bescherming, handhaving en bewijsvoering van auteursrechten, maar ook procederen bij inbreuken bijvoorbeeld over bewerkingen of digitale kopieën van auteursrechtelijk beschermd werk.
Merkenrecht
Het merkenrecht beschermt unieke kenmerken, waarmee producten of diensten zich onderscheiden. Het biedt bescherming tegen gebruik van verwarringwekkend gelijkende merken, mits het merk is geregistreerd in een merkenregister. Die bescherming geldt voor namen, logo’s, verpakkingen of andere onderscheidende elementen. Bij registratie controleren merkenregisters of een merk voldoende onderscheidend is en niet misleidend of in strijd met de openbare orde of goede zeden. Zij toetsen echter niet of het merk botst met oudere merken of handelsnamen. Die verantwoordelijkheid ligt bij de aanvrager. Om risico’s te voorkomen, is het raadzaam vooraf te onderzoeken of er bestaande rechten van derden zijn.
Wij begeleiden cliënten bij merkregistratie, conflictonderzoek, handhaving van merkenrechten en procedures bij onder meer het BBIE, EUIPO en WIPO.
Reclamerecht
De regelgeving rond reclame is complex en voortdurend in ontwikkeling. Zowel offline als online campagnes moeten voldoen aan uiteenlopende juridische normen. Denk aan de regels voor vergelijkende reclame, consumentenbescherming of sectorspecifieke beperkingen.
Wij toetsen campagnes vooraf op juridische risico’s en adviseren over de toelaatbaarheid van reclame-uitingen. Daarnaast vertegenwoordigen wij cliënten bij klachtenprocedures en geschillen over vermeend misleidende of ongeoorloofde reclame.
Portretrecht
Het portretrecht zorgt regelmatig voor lastige discussies en juridische procedures, waarin een belangenafweging wordt gemaakt tussen de geportretteerde en de maker of publicist. De uitkomst daarvan hangt sterk af van de omstandigheden van het geval. Een portret is elke herkenbare weergave van een persoon, zoals een foto, illustratie of video. Ook minder realistische beelden kunnen hieronder vallen. Er is dus al snel sprake van een portret. Publicatie zonder toestemming is in principe niet toegestaan.
Er wordt onderscheid gemaakt tussen portretten in opdracht en portretten zonder opdracht. Bij portretten in opdracht heeft de geportretteerde zeggenschap over publicatie. Bij portretten zonder opdracht mag publicatie alleen als de geportretteerde geen redelijk belang heeft om zich daartegen te verzetten. Denk aan belangen zoals privacy, reputatie of commerciële schade. In dat geval maakt de rechter een belangenafweging, bijvoorbeeld tegenover het recht op vrije meningsuiting of een journalistiek belang.
