Vandaag de dag is duidelijk dat duurzaamheid geen trend is, maar een blijvend thema. Bedrijven komen in aanraking met veel bestaande en nieuwe nationale en internationale initiatieven, wet- en regelgeving. In deze blogserie Duurzaamheid & Regelgeving bespreken wij per blog één concreet onderwerp binnen dit thema. In deze blog bieden we u een overzicht van de regelgeving ten aanzien van zogenaamde “duurzaamheidsclaims”.
Uitingen als ‘verantwoord’, ‘natuurlijk’ en ‘CO2-neutraal’ kunnen de indruk wekken dat een product of een activiteit geen of minder negatieve gevolgen, of juist positieve gevolgen heeft voor het milieu en klimaat of tot stand is gekomen volgens bepaalde ethische standaarden. Dergelijke duurzaamheidsclaims dienen door bedrijven op duidelijke, concrete, correcte en ondubbelzinnige wijze te worden gepresenteerd om te voorkomen dat consumenten worden misleid, ook wel greenwashing genoemd.
In deze eerste blog in de serie over duurzaamheid & regelgeving bespreken we kort bestaande en nieuwe regelgeving rondom duurzaamheidsclaims. In een volgend blog zullen we daar verder op ingaan.
Leidraad Duurzaamheidsclaims
In een reactie op de oproep van de Europese Commissie om richtlijnen vast te stellen ter voorkoming van consumentenmisleiding publiceerde de Autoriteit Consument en Markt (ACM) in 2021 de Leidraad Duurzaamheidsclaims. In deze leidraad zijn de volgende vuistregels opgenomen voor het formuleren van duurzaamheidsclaims:
- Maak duidelijk welk duurzaamheidsvoordeel het product heeft.
- Onderbouw duurzaamheidsclaims met feiten en houd ze actueel.
- Vergelijkingen met andere producten, diensten of bedrijven moeten eerlijk zijn.
- Wees eerlijk en concreet over de duurzaamheidinspanningen van uw bedrijf.
- Zorg dat visuele claims en keurmerken behulpzaam zijn voor consumenten en niet verwarrend.
De ACM kan bedrijven die consumenten misleiden met duurzaamheidsclaims die zij niet kunnen waar maken een last of een boete opleggen. De boetes kunnen oplopen tot 900.000 euro per overtreding of een percentage van de omzet van het betrokken bedrijf. In de afgelopen jaren is de ACM diverse onderzoeken gestart naar misleidende duurzaamheidsclaims in de sectoren energie, zuivel en kleding.
Code voor Duurzaamheidsreclame
De Stichting Reclame Code (SRC) faciliteert de Nederlandse Reclame Code, waarin regels zijn opgenomen waaraan reclame moet voldoen. Deze vorm van zelfregulering biedt zowel consumenten als bedrijven die een klacht hebben over een reclame-uiting, de mogelijkheid hun klacht voor te leggen aan een onafhankelijke commissie van de SRC, de Reclame Code Commissie.
Als onderdeel van de Nederlandse Reclame Code is per 1 februari 2023 de nieuwe Code voor Duurzaamheidsreclame (CDR) in werking getreden. Deze CDR vervangt de laatste versie van de nog uit 2000 daterende Milieu Reclame Code (MRC) en scherpt de regels voor duurzaamheidsclaims en duurzaamheidsambities aan. In de CDR staat centraal dat dergelijke ambities haalbaar en verifieerbaar moeten zijn en claims concreet en aantoonbaar juist. Deze bewijslast ligt bij de adverteerder. Met de inwerkingtreding van de CDR dienen bedrijven nog kritischer en alerter te zijn bij het maken van duurzaamheidsclaims. Niet alleen feitelijke, tekstuele mededelingen kunnen immers misleidend zijn, ook afbeeldingen, kleurgebruik, juist het ontbreken van informatie of een combinatie daarvan. Het gaat namelijk om de totaalindruk die een uiting wekt.
Volgens de CDR is deze code niet bedoeld om af te wijken van beleidsuitgangspunten van de overheid, zoals bijvoorbeeld de Leidraad Duurzaamheidsclaims van de ACM en doet de CDR niet af aan wet- en regelgeving of specifieke duurzaamheidsbepalingen in andere reclamecodes. Anders dan in de oude MCR, ontbreekt echter een duidelijke voorrangsregel in geval van tegenstrijdigheden. Omdat ook op Europees niveau wetgeving in de maak is, wordt de CDR na een jaar geëvalueerd en waar nodig aangepast.
Tot slot
Pas op met het doen van duurzaamheidsclaims. Deze liggen momenteel onder een vergrootglas. Uitgangspunt is dat bedrijven die duurzaamheidsclaims gebruiken, deze moeten kunnen bewijzen. Daarbij kan verwezen worden naar onafhankelijke onderzoeken en normen. Controleer ook regelmatig of deze bewijzen nog actueel zijn en aansluiten bij de huidige standaarden, kennis en technologie. In deze blogserie Duurzaamheid & Regelgeving zullen we aan de hand van voorbeelden uit de praktijk u hiervoor concrete handvatten geven.
Heeft uw bedrijf te maken met duurzaamheidsclaims en vraagt u zich af wat uw verplichtingen zijn, of twijfelt u over de juiste toepassing van de wet- en regelgeving? Of heeft u een andere vraag met betrekking tot duurzaamheidsclaims in uw specifieke situatie? Aarzel dan niet en neem contact met ons op.