Een teleurstellende uitspraak voor de Logopedisten die een procedure hebben aangespannen tegen veertien Zorgverzekeraars en de brancheorganisatie Zorgverzekeraars Nederland, omdat zij al jarenlang niet kostendekkend kunnen werken. Volgens de rechter hoeven Zorgverzekeraars de tarieven niet te verhogen op basis van het uitgevoerde kostenonderzoek. Op 1 maart 2023 deed de Rechtbank Den Haag uitspraak.

In deze uitspraak staan de zogenoemde Bestuurlijke Afspraken paramedische zorg 2019-2022 (Bestuurlijke Afspraken) centraal. De betrokken partijen committeren zich in de Bestuurlijke Afspraken aan de gewenste transformatie naar de juiste zorg op de juiste plek. De Bestuurlijke Afspraken bepalen de richting waarin dat zal gebeuren en de activiteiten die daarvoor zullen worden opgepakt. Onderdeel hiervan is een gezamenlijk kostenonderzoek voor onder andere logopedie. Het kostenonderzoek richt zich op een kostprijsonderzoek in combinatie met een onderzoek naar de betaalbaarheid van de zorg en biedt inzicht voor de afzonderlijke beroepsgroepen.

 

In de Bestuurlijke Afspraken is onder andere vastgelegd dat de Zorgverzekeraars de uitkomsten van het kostprijsonderzoek ter harte zullen nemen. De Logopedisten stellen dat de Zorgverzekeraars dat hebben nagelaten bij het bepalen van de tarieven voor 2021 en 2022, omdat de door de Zorgverzekeraars aangeboden tarieven lager zijn dan de gemiddelde kostprijs.

 

De Logopedisten vorderden in deze zaak een verklaring voor recht dat de Zorgverzekeraars en Zorgverzekeraars Nederland toerekenbaar tekort zijn geschoten in de nakoming van de Bestuurlijke Afspraken doordat zij de uitkomsten van het kostenonderzoek niet ter harte hebben genomen bij de aangeboden tarieven voor logopedische zorg 2021 en 2022. Daarnaast zijn de Zorgverzekeraars en Zorgverzekeraars Nederland volgens de Logopedisten aansprakelijk voor de schade die zij lijden door de te lage tarieven over 2021 en 2022. Die schade zou in een schadestaatprocedure verder begroot moeten worden.

Uitleg van de overeenkomst

Bij de beoordeling van de toerekenbare tekortkoming komt het volgens de rechtbank neer op de uitleg van de bepalingen uit de Bestuurlijke Afspraken. De rechtbank benoemt hierbij dat het niet alleen om de taalkundige uitleg, maar ook om wat partijen – gelet op alle omstandigheden van het geval – over en weer redelijkerwijs mochten verwachten. Daarbij moet in het oog worden gehouden dat het hier gaat om een overeenkomst waarbij de afzonderlijke Logopedisten en Zorgverzekeraars zelf niet direct betrokken waren, maar om de uitkomst van overkoepelend landelijk overleg tussen de overheid en de betrokken branche- en belangenorganisaties.

 

Volgens de Logopedisten betekent ‘ter harte nemen’ hetzelfde als ‘zich er naar richten’ en moet het ‘ter harte nemen van de uitkomsten van het kostenonderzoek’ door de Zorgverzekeraars, redelijkerwijs zo worden uitgelegd dat de Zorgverzekeraars – uitgaande van de dan berekende gemiddelde kostprijs – in ieder geval kostendekkende tarieven zouden aanbieden. Daarbij wijzen de Logopedisten op de omstandigheid dat er al tien jaar breed is geklaagd over de te lage tarieven en dat duidelijk was dat de beroepsgroep het op deze manier niet kan volhouden en dat de kwaliteit van de zorg in het gedrang is. Tegen die achtergrond werden de Bestuurlijke Afspraken gemaakt.

Oordeel

De rechtbank gaat niet mee met deze uitleg van de overeenkomst. Volgens de rechtbank zien de woorden ‘ter harte nemen’ in de Bestuurlijke Afspraken taalkundig op het omgaan met de uitkomsten van het kostenonderzoek en niet op het resultaat daarvan. Verder hebben de Logopedisten volgens de rechtbank ook geen feiten en omstandigheden aangedragen over de totstandkoming van de afspraken die dit oordeel anders maken. Dat er al jaren onvrede was over de tarieven voor logopedische behandelingen bleek voor de rechtbank daarvoor niet voldoende.

Implicaties voor de praktijk

Het is niet voor niets dat de Logopedisten deze procedure hebben aangespannen. De kosten voor (zelfstandig) logopedisten zijn namelijk al jaren hoger dan de gemiddelde tarieven die zorgverzekeraars willen betalen. Het werk is daardoor niet kostendekkend, waardoor steeds minder mensen kiezen voor het vak en steeds meer praktijken sluiten. Er zijn inmiddels lange wachttijden voor logopedische zorg. Argos heeft hierover al eens een item gemaakt, dat terug te vinden is via deze link. Ook deze uitspraak heeft voor de Logopedisten nog geen verandering teweeg gebracht. Van een eventueel hoger beroep houden wij jullie via onze blogs op de hoogte.