Wij zien ook in onze praktijk dat de IGJ extra aandacht besteedt aan de naleving van de vergewisplicht die volgt uit de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz). Deze plicht – om bij indiensttreding of de inzet van een zorgverlener zorgvuldig te onderzoeken of die zorgverlener geschikt is voor het werk – wordt steeds nadrukkelijker gecontroleerd door de IGJ. Er wordt zelfs al handhavend opgetreden tegen zorgaanbieders die deze plicht onvoldoende naleven, bijvoorbeeld door de naleving over te laten aan het uitzendbureau. Tijd voor een update over deze plicht en de verwachtingen die de IGJ van zorginstellingen heeft.

Wat is de vergewisplicht?

De vergewisplicht is opgenomen in artikel 4 van de Wkkgz. Op grond van deze bepaling zijn zorginstellingen verplicht om vóór het aannemen of contracteren van een zorgverlener (in loondienst, als zzp’er of via een uitzendbureau) onderzoek te doen naar diens achtergrond. Denk hierbij aan:

• Nagaan of er eerder sprake is geweest van disfunctioneren of tuchtmaatregelen
• Controleren van BIG-registraties en eventuele beperkingen
• Informatie opvragen bij vorige werkgevers of opdrachtgevers

Het doel is helder: voorkomen dat ongeschikte zorgverleners schade toebrengen aan cliënten of het vertrouwen in de zorg ondermijnen.

Op wie rust de vergewisplicht

Wij zien in de praktijk dat de zorgaanbieders in de overeenkomsten met uitzendbureaus, bemiddelaars en onderaannemers de vergewisplicht vaak bij die andere partij neerleggen. Dat is geen houdbare route, zo heeft de IGJ benadrukt. De IGJ heeft de tekst op de website aangepast en benadrukt dat het de aanbieder is die de zorg levert via de ingeleende mensen en daarom zelf verantwoordelijk is voor de naleving van de vergewisplicht.

Een zorgaanbieder kan dus niet volstaan met het doorleggen van die verplichting bij de uitlenende organisatie. De zorgaanbieder zal de benodigde informatie bij de uitlenende organisatie moeten opvragen en zélf moeten controleren of de betreffende zorgverlener geschikt is om de zorg te leveren.

Wij zien in de praktijk echter dat de uitlenende organisaties regelmatig weerstand bieden tegen het aanleveren van die informatie onder verwijzing naar privacywetgeving. Hierdoor ontstaan ingewikkelde discussies omdat u als zorginstelling graag in lijn met de wet- en regelgeving wil handelen, maar ook de relatie met de uitlenende organisatie goed wenst te houden. Toch is het belangrijk dat u de benodigde informatie ontvangt, waarbij u kunt wijzen op de wettelijke plicht die een inbreuk op de privacy van de zorgverleners rechtvaardigt.

IGJ houdt strenger toezicht

De IGJ heeft aangekondigd dat zij de naleving van de vergewisplicht nadrukkelijker controleert, zowel bij reguliere inspecties als bij signalen van misstanden. In toenemende mate zien wij:

• Gerichte bezoeken bij zorginstellingen en bemiddelingsbureaus
• Vragenlijsten over het wervings- en selectieproces
• Handhavende maatregelen, zoals aanwijzingen, boetes of zelfs sluiting van instellingen bij ernstige nalatigheid

Wat zijn de risico’s voor zorgaanbieders?

Zorgaanbieders die de vergewisplicht negeren, lopen serieuze risico’s:

• Bestuursrechtelijke sancties
• Reputatieschade bij cliënten, familie en financiers
• Aansprakelijkheid bij incidenten waarbij een niet-gecontroleerde zorgverlener betrokken is

Kortom: wie zijn huiswerk niet doet, riskeert niet alleen de veiligheid van cliënten, maar ook de continuïteit van zijn organisatie.

Wat kunnen wij voor u betekenen?

Het is verstandig om de vergewisplicht en de verantwoordelijkheid van de uitlenende organisatie om de benodigde informatie aan te leveren contractueel vast te leggen. Zo voorkomt u discussies over deze informatie op de momenten dat de inzet van zorgverleners hard nodig is en u afhankelijk bent van de uitlenende organisatie. Wij hebben voor veel cliënten de contracten aangepast en gezien dat veel uitlenende organisaties daar voor open staan wanneer de verschillende verantwoordelijkheden en de mogelijkheden gelet op de privacy van zorgverleners goed worden verwoord.

Ook kunnen wij u ondersteunen in de toezichttrajecten vanuit de IGJ en zo nodig adviseren indien u wordt geconfronteerd met handhavingsmaatregelen.

Heeft u vragen over de vergewisplicht of contact met de IGJ neemt u dan vooral contact op met de advocaten van de afdeling gezondheidsrecht. Voor vragen over afspraken met onderaannemers, uitzendbureaus en detacheerders kunt u contact opnemen met de advocaten van de afdeling arbeidsrecht.