Zorgcoördinatiecentra moeten binnen de acute zorg domein-overstijgende samenwerking realiseren zodat de burger met een acute zorgvraag de juiste zorg, op de juiste plek, door de juiste zorgverlener, op het juiste moment ontvangt. Het idee achter de zorgcoördinatiecentra is onder andere dat schaarse capaciteit effectief en efficiënt wordt ingezet. Het belang en de inrichting van zorgcoördinatiecentra werkten Ambulancezorg Nederland, het Landelijk Netwerk Acute Zorg, InEen, ActiZ en Zorgverzekeraars Nederland gezamenlijk uit in hun advies van 4 april 2023 aan minister Kuipers. De betrokken partijen zijn eensgezind over het belang van zorgcoördinatie: “Tijd voor actie!” luidt de oproep aan de minister.
Over de bekostiging, de schaalgrootte en de governance van de centra bleken de meningen van enerzijds zorgverzekeraars en anderzijds zorgaanbieders echter uiteen te lopen. Daarover is nu meer duidelijk. Wij vertellen u er mee over.
De drie opties
In hun advies presenteren de veldpartijen drie opties voor de bekostiging van de zorgcoördinatiecentra.
- De eerste optie is dat binnen de huidige bekostigingssystematiek de financiering van de coördinatiecentra verloopt via de individuele ketenpartners. Dit zou volgens de zorgverzekeraars de enige reële optie zijn. Zorgaanbieders vinden deze wijze van bekostiging echter niet passend bij de ambities van zorgcoördinatie en geven nadrukkelijk de voorkeur aan één van de volgende twee opties.
- De tweede optie is het inrichten van nieuwe vorm van prestatie- of budgetbekostiging.
- De derde en laatste optie in het advies is het toekennen van een beschikbaarheidsbijdrage aan de zorgcoördinatievoorziening via de systematiek van artikel 56a Wmg.
De keuze van Kuipers
Minister Kuipers hakte de bekostigingsknoop door op 12 mei 2023. In zijn brief aan de Tweede Kamer benadrukte de minister allereerst het belang van zorgcoördinatie, om vervolgens de discussie tussen de veldpartijen over de wijze van financiering te beslechten. De bewindspersoon kiest voor het inrichten van een nieuwe vorm van budgetbekostiging. Per ROAZ-regio kopen de twee grootste zorgverzekeraars via representatie de zorg in bij de zorgcoördinatiecentra en niet bij afzonderlijke deelnemende zorgaanbieders. Binnen deze systematiek ontvangt het zorgcoördinatiecentrum een vastgesteld budget van zorgverzekeraars, waarvoor het centrum de benodigde zorg moet leveren, onafhankelijk van de hoeveelheid daadwerkelijk geleverde zorg. Deze vorm van bekostiging wordt al toegepast bij ambulancezorg, huisartsenposten en de acute geestelijke gezondheidszorg.
En nu?
De door de minister gekozen bekostigingssystematiek zal de komende tijd moeten worden uitgewerkt. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de wijze van berekenen van het benodigde budget. Daartoe heeft de minister de NZa opdracht gegeven. Ook zal de NZa nog een budgetimpact analyse uitvoeren. Tot die tijd zal de bekostiging van de zorgcoördinatie moeten worden gevonden binnen de huidige bekostigingssystematiek, zo blijkt uit het advies van de veldpartijen.
Ook moet nog worden nagedacht over essentiële zaken zoals het inrichten van de werkprocessen, het beleggen van de medische verantwoordelijkheid, het personeelsbeleid, competenties en opleiding, het delen van patiëntgegevens en de technische infrastructuur. Bovendien moet nog uitgewerkt aan welke voorwaarden de toekenning van een budget aan een zorgcoördinatiecentra wordt verbonden. Als voorbeelden van mogelijk voorwaarden noemt de minister de beschikbaarheid van bepaalde functies, het voldoen aan kwaliteitseisen of de betrokkenheid van zorgaanbieders bij het zorgcoördinatiecentra.
De betrokken veldpartijen willen in 2024 van start gaan met de implementatie van de zorgcoördinatie, om in 2025 tot een landelijk dekkend netwerk van coördinatiecentra te komen. De minister zet in op een snelle implementatie van de zorgcoördinatie en heeft de stimulans vanuit het ministerie toegezegd. Gelet op de wens van een voortvarende implementatie zullen op korte termijn nog de nodige knopen moeten worden doorgehakt. Vanuit Nysingh houden wij u daarover graag op de hoogte en zullen wij actuele informatie moet u delen.
Heeft u vragen over de bekostiging van de zorg, neemt u dan contact op met de experts van de Marktgroep Zorg van Nysingh, die u hierover kunnen adviseren.