De klassieke zzp’er is de schilder die wordt ingehuurd om de kozijnen te verven, een resultaatsverplichting. Daar tegenover staat de werknemer die op basis van een arbeidsovereenkomst werkzaamheden verricht, een inspanningsverplichting. Schijnzelfstandigheid is het grijze gebied ertussen.
De schijnzelfstandige is een zzp’er die een dusdanige gezagsverhouding met de werkgever heeft, waardoor de rechtsverhouding toch kwalificeert als een arbeidsovereenkomst. Of daar sprake van is, blijkt uit de omstandigheden van het geval. Hoe meer de zzp’er zich gedraagt als werknemer (werkgever regelt alles qua contracten en facturatie, werktijden en werkmiddelen, één opdrachtgever, kerstpakket etc.), hoe groter de kans dat het (toch) een werknemer is. Dat partijen anders hadden beoogd, is niet relevant.
Het herkennen van schijnzelfstandigheid kan lastig zijn, maar er zijn duidelijke tekenen waar u op kunt letten:
Door deze factoren te evalueren, kunt u bepalen of er sprake is van schijnzelfstandigheid en passende maatregelen nemen om dit te voorkomen.
De risico’s en gevolgen van een arbeidsovereenkomst zijn groot. Niet alleen de zzp’er zelf heeft mogelijk een vordering op de werkgever (denk aan loon, vakantiedagen, vakantietoeslag en wellicht een dertiende maand als deze geldt op basis van de cao). Ook derden zoals de Belastingdienst (loonheffingen, premies), cao-fondsen en het (bedrijfstak)pensioenfonds kunnen bij de werkgever aankloppen.
Voor loonvorderingen en -belasting geldt een verjaringstermijn van 5 jaar, voor pensioenpremies geldt een (veel) ruimere verjaringstermijn van wel 20 jaar. Als een zzp’er al geruime tijd voor uw organisatie werkt, maar in feite met terugwerkende kracht kwalificeert als werknemer, kan het in de papieren lopen.
Daarnaast zijn er ook arbeidsrechtelijke consequenties, zoals het van toepassing zijn van de ketenregeling en het beroep op rechtsvermoeden. De zzp’er die dus eigenlijk een werknemer is, kan mogelijk een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd claimen met een vaste omvang. En, om het nog mooier te maken, ontstaat ontslagbescherming en een aanspraak op de wettelijke transitievergoeding mocht de werkgever het initiatief tot beëindiging nemen.
Zoals u weet heeft de Hoge Raad in de Deliveroo-uitspraak 9 gezichtspunten geformuleerd die van belang zijn bij kwalificatie van een rechtsverhouding.
Onlangs zijn er weer twee uitspraken gepubliceerd over de vraag of er sprake was van een zzp’er, of een andere arbeidsrelatie - Een analyse
Zoals u weet gaat de Belastingdienst met ingang van het nieuwe jaar (weer) actief handhaven op schijnzelfstandigheid.
Heeft u zzp’ers in uw organisatie waarvan u niet zeker bent of het een ‘echte’ zzp’er is? Dan is het nu tijd om de financiële risico’s in kaart te brengen en daar waar mogelijk bij te sturen. Wilt u hierover van gedachte wisselen? Neem contact met ons op voor een vrijblijvend adviesgesprek en ontdek hoe wij uw organisatie kunnen ondersteunen.
