De burgemeester van de gemeente Boxtel heeft onrechtmatig persoonsgegevens verwerkt door camerabeelden van particulieren als bewijs te gebruiken voor bestuurlijke handhaving (ECLI:NL:RBOBR:2023:4394).
Op 7 september 2023 heeft de rechtbank Oost-Brabant een interessante uitspraak gedaan in een zaak tussen een hondeneigenaar en de burgemeester van de gemeente Boxtel. De kwestie draaide om de invordering van drie dwangsommen van elk €500,- wegens overtredingen van een muilkorfgebod dat aan de eigenaar was opgelegd voor zijn hond. De overtredingen werden door de burgemeester vastgesteld op basis van camerabeelden verkregen van een omwonende.
Achtergrond van de zaak
De aanleiding voor deze zaak was een bijtincident in juli 2021, waarna de burgemeester besloot dat de hond voor onbepaalde tijd een muilkorf moest dragen. Toen een Boa constateerde dat de eigenaar dit gebod negeerde, legde de burgemeester een last onder dwangsom op. Op basis van verkregen camerabeelden van een beveiligingscamera van een omwonende concludeerde de burgemeester vervolgens dat het muilkorfgebod nog minstens twee keer werd overtreden. Daarom besloot de burgemeester op over te gaan tot de invordering van dwangsommen.
Standpunt van partijen
De hondeneigenaar voert aan dat de burgemeester gebruik heeft gemaakt van illegale beelden bij de bewijsvoering, omdat de beveiligingscamera van de omwonende onrechtmatig de openbare weg filmde. De eigenaar stelt dat hij zonder toestemming is gefilmd waardoor het verwerken van de beelden in strijd is met de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG).
De burgemeester stelt zich op het standpunt dat er geen sprake is van een onrechtmatige verwerking van persoonsgegevens. De omwonende die de camerabeelden heeft verstrekt heeft de camera ter bescherming van de eigen goederen gericht op de voordeur en op de oprit van de woning en niet grotendeels op de openbare weg. Bovendien vindt de burgemeester dat hij bevoegd is om de camerabeelden te gebruiken als bewijs omdat het vaststellen van overtredingen noodzakelijk is. Daarnaast stelt hij dat gebruik van de camerabeelden noodzakelijk is wegens een capaciteitsgebrek aan Boa’s.
Uitspraak Rechtbank Oost-Brabant
De rechtbank oordeelde dat de burgemeester had moeten beoordelen of er een grondslag bestond voor de vastlegging van de camerabeelden door de omwonende vóórdat de burgemeester ze zelf zou gaan gebruiken. De burgemeester heeft dit nagelaten.
De rechtbank beoordeelt vervolgens of er sprake is van een rechtmatige verwerking van persoonsgegevens op grond van de AVG. Hierover oordeelt zij dat de camerabeelden zonder rechtmatige grondslag uit de AVG zijn gemaakt door de omwonende en vervolgens zonder toestemming van de hondeneigenaar zijn verwerkt. De omwonende heeft de hondeneigenaar namelijk met zijn beveiligingscamera op de openbare weg gefilmd. Dit is niet toegestaan. Vervolgens heeft de omwonende deze camerabeelden aan de burgemeester verstrekt. Gelet hierop bestaat er volgens de rechterbank geen grondslag voor het ter beschikking stellen van de camerabeelden aan de burgemeester. Deze terbeschikkingstelling is derhalve onrechtmatig.
Dat betekent dat de camerabeelden moeten worden aangemerkt als onrechtmatig verkregen bewijs. De ingenomen standpunten van de burgemeester wijzigen deze conclusie niet.
Conclusie
Wanneer andere rechtbanken het standpunt van de Rechtbank Oost-Brabant overnemen kan deze zaak potentieel verstrekkende gevolge hebben voor het gebruik van particuliere camerabeelden als bewijs. Het is veelvoorkomend dat deurbel- of beveiligingscamera’s méér openbare weg filmen dan strikt onvermijdelijk is. In de meeste gevallen voldoen deze camerabeelden daarom niet aan de vereiste van noodzakelijkheid zoals vastgesteld in de AVG. Hierdoor zijn de persoonsgegevens op de camerabeelden onrechtmatig verzameld, waardoor deze niet door derden rechtmatig verwerkt kunnen worden.
Bovenstaande conclusie blijkt ook uit deze uitspraak. In dit geval werden de onrechtmatig verkregen camerabeelden niet als bewijsmiddel toegelaten, wat leidde tot de vernietiging van een deel van het besluit van de burgemeester.
Meer weten?
Heeft uw vragen over het gebruik van camerabeelden, of wilt u meer weten over dit onderwerp? Neem dan contact op met Marit Gorissen, E: marit.gorissen@nysingh.nl | T: 088 752 02 18 | M: 06 23 81 54 38 of Carola van Andel, E: carola.vanandel@nysingh.nl | M: 06 13 00 45 93.