Bedrijven moeten consumenten duidelijk informeren over levensmiddelen en mogen daarbij niet misleiden.
Er zijn veel gedetailleerde regels voor de etikettering van en reclame voor levensmiddelen. Een groot deel van de regels staat in de Verordening (EU) Nr. 1169/2011 over Voedselinformatie aan consumenten. Maar er zijn op dit moment geen regels voor claims als ‘natuurlijk’ of ‘met natuurlijke ingrediënten’. Er bestaat inmiddels wel een afzonderlijke (Nederlandse) Reclame Code voor zgn. ‘milieuclaims’, reclame-uitingen waarin impliciet of uitdrukkelijk wordt gerefereerd aan milieuaspecten verbonden aan de productie, distributie, consumptie of afvalverwerking van producten.
In een blog van februari dit jaar besprak ik het oordeel van de Reclame Code Commissie (RCC) over de ‘natuurlijk’-claims van BenBits m.b.t. haar kauwgom. De RCC vond die misleidend. BenBits ging in beroep, maar zonder resultaat. De belangrijkste overwegingen van het College van Beroep (College) bespreek ik in deze blog. Ook over de gehanteerde ‘milieuclaims’.
De ‘natuurlijk’ claims
Het College herhaalt dat consumenten belang hechten aan claims die verwijzen naar het natuurlijke karakter van (bestanddelen van) een levensmiddel, waartoe ook kauwgom kan worden gerekend. Van een producent mag worden verwacht dat die dergelijke claims voldoende onderbouwt.
Ten aanzien van de afbakening tussen ‘natuurlijk’ en ‘niet-natuurlijk’ is het College van oordeel dat kan worden volstaan met te beoordelen of de gombasis (ongeveer 20%) van de BenBits kauwgom synthetische stoffen bevat. De gemiddelde consument zal de claim ‘natuurlijk’ zo uitleggen dat in ieder geval geen sprake is van synthetische, industrieel vervaardigde petrochemische bestanddelen. De afwezigheid van deze bestanddelen is de kernboodschap van de uitingen.
Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat de gebruikte gombasis (mogelijk) niet-natuurlijke substanties bevat. BenBits stelt dat dit slechts zouten en mineralen betreft. Maar omdat ze dit volgens het College onvoldoende heeft onderbouwd, wijst ze het beroep van BenBits af. De ‘natuurlijk’ claims zijn (ook) volgens het College om die reden misleidend.
De milieuclaims
BenBits bedient zich op de verpakking en in reclame-uitingen (waaronder via Facebook en Instagram) ook van de uitingen ‘Bits of nature’ en ‘plasticfree’ in combinatie met het symbool van een zeeschildpad; ‘natuurlijk afbreekbaar’, ‘plasticvrije kauwgom’ en ‘#plasticfree’ en ‘plantaardige kauwgom’ en ‘#plantbasedgum’.
Volgens de klager, Perfetti van Melle (bekend van o.m. Mentos), is er sprake van zgn. ‘milieuclaims’. Het College is het daarmee eens.
Volgens het College kan een product niet als ‘plasticvrij’ worden aangeduid, nu de gebruikte gombasis in ieder geval deels synthetisch is. Hierdoor kan ook het eindproduct niet plasticvrij worden genoemd. Dat de gom ongeveer 20% van het eindproduct vormt en het aandeel synthetische stoffen in het eindproduct om die reden hooguit 5% bedraagt, maakt dit niet anders.
Indien een product in het kader van een milieuclaim wordt omschreven als plasticvrij, zal de gemiddelde consument geen synthetische bestanddelen verwachten. Ten aanzien van de claim ‘natuurlijk afbreekbaar’, waarmee blijkbaar ‘biologisch afbreekbaar’ is bedoeld, merkt het College op dat BenBits onvoldoende heeft onderbouwd dat haar kauwgom deze eigenschap heeft.
De milieuclaims zijn om die reden in strijd met de Milieu Reclame Code. Ze zetten de gemiddelde consument op het verkeerde been bij de keuze voor een kauwgom.
Om dezelfde reden oordeelt het College de claims ‘plantaardige kauwgom’, ‘#plantbasedgum’, ‘plantbased kauwgom’ misleidend.
Nog lang niet uitgekauwd – meer informatie
De beslissing in deze zaak staat vast. Maar voor producenten en aanbieders van levensmiddelen blijft er – zolang specifieke wettelijke voorschriften ontbreken – in dit verband nog voldoende over om op te ‘kauwen’.
Voor meer vragen over levensmiddelenregelgeving in het algemeen of voor die in verband met etikettering en reclame in het bijzonder neem vrijblijvend contact op met Marco Balhuizen; E: marco.balhuizen@nysingh.nl of bel 06 43376121.